Ter land, ter zee en …

De goederen die ons land binnenkomen of buitengaan kunnen nu dag en nacht gecontroleerd worden in onze zee- en luchthavens (Antwerpen, Beveren, Gent, Zeebrugge, Oostende, Bierset, Gosselies en Zaventem). De AAD&A wenste hiermee het concurrentienadeel van onze Belgische economie weg te werken. In de ons omringende landen werkte de douane immers reeds in shiften.

Een verscheidenheid aan taken

De shiftwerkers hebben een grote verscheidenheid aan taken. Ze worden dan ook ingeschakeld in verschillende diensten op verschillende locaties in heel België. Hun takenpakket bestaat vooral uit:

• verificatie en toezicht van goederen in een mobiel team (eerstelijnscontroles)
• scannen van containers en pakketten in een speciaal mobiel team
• selecties van de te controleren goederen op het transportdocument goederenmanifest/PLDA/NCTS in een controleregie
• selecties van de te controleren goederen op basis van de ENS- en EXS-aangiftes (ketentoezicht)

Het is voorzien om ze in 2015 ook in te zetten in de nieuw op te richten bewakingsteams.

Veel werk, veel medewerkers?

Om al deze taken te kunnen vervullen en dit 7 dagen op 7 en 24 uur op 24 waren er heel wat nieuwe personeelsleden nodig. Enerzijds werd een oproep gedaan aan de eigen personeelsleden om vrijwillig in te stappen in het shiftsysteem. Anderzijds werd een quota van extra aan te werven personeelsleden goedgekeurd door de federale regering. Op 31 december 2014 werkten reeds 844 mensen in de shiftregeling, 373 daarvan zijn vrijwillig ingestapte personeelsleden en 471 mensen werden hiervoor speciaal aangeworven.

Opleiding staat centraal

De douanematerie is zeer uitgebreid en complex en het vraagt dan ook tijd om zich deze materie eigen te maken. Om de nieuwe werkkrachten snel te kunnen inzetten, werden verkorte cursussen voorzien en werd er vooral veel tijd besteed aan een training on-the-job.

Waar staat de AAD&A nu?

In 2014 heeft de AAD&A de shiftwerking meermaals geëvalueerd en kwam telkens tot dezelfde conclusies:

• De economische operatoren blijken nog vaak te werken volgens de traditionele kantooruren.
• De tussenkomsten van de douaniers zijn eerder beperkt in de periodes van 6 uur tot 8 uur en van 17 uur tot 22 uur.
• De controles van containers, op één van de twee grensinspectieposten¹, vinden meestal plaats tussen 6 uur en 18 uur. Na 18 uur heeft de douane minder goederen om te controleren.

Op basis van deze evaluaties werden de shiftenschema’s voor een aantal mobiele teams dan ook herzien.

De shiftwerking blijkt dus niet enkel voor de AAD&A een aanpassing te zijn, maar ook voor de economische operatoren. Het is een werkpunt voor beide partijen om hier tot een consensus te komen, zodat deze shiftregeling ten volle kan benut worden.

¹ Grensinspectiepost (GIP) op Rechter- en Linkeroever van de Antwerpse haven. Hier worden de activiteiten gecentraliseerd van de havengebonden inspectiediensten van de Douane (FOD Financiën), het Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen en de Scheepvaartpolitie (Federale Politie). Zij zorgen voor een optimale controle en de opvolging van de toenemende in- en uitvoer van containers via de Waaslandhaven.